T002

Search
Generic filters
Exact matches only
Search in title
Search in content

Numer katalogu: T002a, T002b
Nazwa obiektu: ornat, stuła
Kolor liturgiczny: czerwony
Tkanina kolumn ornatu i stuły: 2 poł. XIX w., Polska (?); jedwab, adamaszek
Tkanina boków: ok. 1480, Włochy, Florencja (?); jedwab, len, złota nić, brokat aksamitny
Podziały i obszycia: galon 2 poł. XIX w.; nici jedwabne i złote
Podszewka: ornat: 2 poł. XIX w., Polska, bawełna, tkanina o splocie skośnym wątkowym; stuła: 2 poł. XIX w., len, płótno
Wykonanie paramentu: 2 poł. XIX w., Polska
Naprawy i konserwacje: zapewne ok. poł. XX w.
Wymiary: ornat: 109 x 63 cm; stuła dł.
Opis: Ornat uszyty ręcznie z dwóch rodzajów tkanin powstałych w różnym czasie, zestawionych zapewne w 2 poł. XIX w. Na ten okres datować należy także galony w podziałach i obszyciu oraz podszewkę.
W kolumnach ornatu zastosowano bladoczerwony adamaszek we wzór wici roślinnej o dużych, rozłożystych kwiatach i owocach na esowato wygiętych ulistnionych gałązkach, wolutowo skręcających się liściach akantu i mniejszych gałązkach z drobnymi kwiatkami i pączkami. Esowato wygięte gałęzie spinane motywem romboidalnych pól wypełnionych ukośną kratką.
Boki ornatu wykonano z brokatu aksamitnego o czerwonym tle z aksamitnej okrywy runowej. Wielkoraportowy wzór utrzymany jest w tonacji żółto-srebrnej, lansowany zdwojoną nicią srebrną na żółtej jedwabnej duszy (srebrna nić niemal całkowicie wytarta). Deseń tworzy szeroka, gnąca się gałąź z odrostami, z której wyrastają duże stylizowane kwiaty ostu okolone listkami, układane w polach gładkich czerwonych lub złotych, wypełnionych liśćmi akantu i okolonych perełkowaniem. Przy mniejszych odnogach gałęzi mniejsze kwiaty ostu i skręcające się liście akantu. Wysokość raportu 74 cm.
Galon o szer. 2,3cm, w formie taśmy tkanej, o osnowie z żółtej nici bawełnianej i wątku z metalowej nici z oplotem ze złoconej blaszki nawiniętej na żółty jedwabny rdzeń.
Podszewka z czerwonej tkaniny bawełnianej.
W komplecie stuła wykonana z adamaszku, z galonem analogicznym jak w ornacie (obszycie końców i krzyżyki aplikowane na końcach i pośrodku stuły). Podszewka stuły z bladoczerwonego lnianego kalandrowanego płótna.

Stan zachowania: Bardzo zły stan zachowania tkaniny boków. Tkanina brokatowa o niemal zupełnie wytartych metalowych wątkach i w wielu miejscach wytartej okrywie runowej, gęsto i dość niechlujnie przeszywana na maszynie w celu zabezpieczenia pękających wątków, w kilku miejscach dodatkowo ręcznie cerowana. Pozostałe elementy ornatu (tkanina kolumn, galon) w dobrym stanie.
Historia: Ornat pochodzi z kościoła p.w. św. Jana Chrzciciela w Sadownem. Stamtąd pochodzą również dwa inne ornaty, do uszycia których wykorzystano renesansowe włoskie tkaniny z 4 ćw. XV w. (obecnie w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, nr inw. MDS 000012 i MDS 000966). Wszystkie tkaniny, różniące się kolorem lecz wykorzystujące niemal identyczny zestaw form, obszyte zostały takim samym złotym galonem, co wskazuje na wspólny warsztat lokalny i podobny czas powstania paramentów.
Proweniencja: Sadowne, kościół p.w. św. Jana Chrzciciela
Źródła archiwalne i bibliografia: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. 10, z. 26: Powiat Węgrowski, pod red. Galickiej I. i Sygietyńskiej H., Warszawa 1964, s. 16, il. 134
Status prawny obiektu: własność Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach
Numer inwentarzowy: MDS 00010, MDS 00010a
Autor i data hasła: B. Jamska, konsultacja D. Pikula-Kuziak, 2020